این روزها میوه خشک یا چیپس میوه یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها برای پذیرایی در جشن‌ها و مهمانی‌هاست.
به دلیل استفاده زیاد سبزیجات خشک در غذاهای ایرانی، تقاضا برای خرید دستگاه سبزی و میوه خشک کن بسیار افزایش یافته است.
ممکن است برای مصرف خانگی و یا راه اندازی خط تولید میوه خشک، اقدام به تهیه میوه خشک کن نمایید.
میوه خشک از جمله خشکبار‌های گران قیمت محسوب می‌شود؛ به همین علت تهیه‌ی میوه خشک در خانه بسیار به صرفه است. در خانه به صورت دائمی و همیشگی برای میوه های تمام سال می توانید از میوه خشک کن استفاده کنید.
بر اساس میزان و هدف استفاده از میوه خشک کن، می‌توانیم دستگاه مطلوب و قابل استفاده خود را پیدا کنیم. دستگاه میوه خشک کن به 3 نوع کلی زیر تقسیم می‌شود :
این دستگاه بیشتر به عنوان دستگاه میوه خشک کن صنعتی کاربرد دارد. کوچکترین مدل این دستگاه، با 15 سینی و ظرفیت 15 کیلوگرم است. از دستگاه میوه خشک کن کابینی به عنوان دستگاه میوه خشک کن خانگی نیز می توان استفاده کرد. دستگاه میوه خشک کن کابینی پرفروش‌ترین و کاربردی‌ترین دستگاه خشک کن میوه است. این دستگاه قیمت معقولی دارد و می‌تواند برای تاسیس و راه اندازی کسب و کار خانگی و کوچک انتخاب مناسبی باشد.
دستگاه میوه خشک کن تونلی کاملا صنعتی است. برای راه اندازی خط تولید میوه خشک و کارخانه‌های بزرگ کاربرد دارد و قیمت بالایی نیز دارد. حداقل ظرفیت دستگاه میوه خشک کنی تونلی 800 کیلوگرم در ساعت است که برای تولیدی‌های بزرگ بسیار مناسب است.
دستگاه میوه خشک کنی خانگی، دستگاه‌های کوچکی هستند که به طور معمول دارای 5 یا 6 طبقه هستند و با برق کار می‌کنند. میوه‌ها باید بدون اینکه به هم چسبیده باشند به صورت جداگانه روی این طبقات چیده شوند. با عبور هوای گرم یکنواخت و کنترل شده از محفظه یا سوراخ‌های دستگاه، میوه ها رطوبت و آب خود را از دست می‌دهند و خشک می‌شوند.
همانطور که اشاره کردیم از دستگاه میوه خشک کن کابینی با ظرفیت 15 کیلوگرم هم می توان به عنوان دستگاه خانگی استفاده کرد.
خرید دستگاه میوه خشک کن از نظر اقتصادی می تواند به صرفه باشد. بسیاری از افرادی که بازنشسته و یا به دنبال شغل دوم هستند، تصمیم می‌گیرند با خرید یک دستگاه میوه خشک کن خانگی، به کسب درآمد در منزل فکر کنند.
خرید دستگاه میوه خشک کن خانگی با ظرفیت کم برای باغداران نیز بسیار به صرفه است. با توجه به این که برای استفاده از دستگاه میوه خشک کن خانگی حتما لازم نیست از میوه‌های تازه و درجه یک استفاده شود. باغداران می‌توانند پس از برداشت محصول خود، میوه‌هایی که کیفیت بالایی ندارند را با دستگاه میوه خشک کن خانگی به چیپس میوه تبدیل کنند.
برای انتخاب دستگاه مناسب میوه خشک کن لازم است قبل از خرید ویژگی های زیر را بررسی کنید:
مهم ترین مشخصه هر دستگاه میوه خشک کن ظرفت و توان تولید است. برای خرید یک دستگاه میوه خشک کن ابتدا باید مشخص کنید که روزانه و به طور میانگین در هر ساعت چقدر می‌توانید چیپس میوه تولید کنید. همانطور که بیان کردیم کمترین ظرفیت دستگاه میوه خشک کن 15 کیلوگرم است. ظرفیت های دیگر آن 30، 40، 100، 200، 300 و 450 کیلوگرم است.
نکته بسیار مهم درباره ظرفیت دستگاه میوه خشک کن این است که این مقدار به میزان محصول ورودی، تعداد سینی و طبقات و زمان خشک شدن محصولات بستگی دارد. در کل وقتی می‌گوییم میوه خشک کن 40 کیلویی، یعنی این دستگاه خشک کن میوه در هر بار استفاده می‌تواند 40 کیلوگرم میوه را خشک کند.
مدل‌های تونلی نیز که که به عنوان میوه خشک کن صنعتی استفاده می‌شوند حداقل ظرفیتشان 800 کیلوگرم است.
به طور معمول هر 10 کیلوگرم ورودی به دستگاه، 1 کیلوگرم محصول خروجی را به همراه دارد. به عنوان مثال اگر میخواهیم روزانه 100 کیلوگرم میوه خشک تولید کنیم باید در ابتدا به فکر تامین اولیه 1000 کیلوگرم روزانه آن نوع میوه باشیم.
تعداد سینی دستگاه های خشک کن میوه بستگی به ظرفیت آنها دارد. هرچه ظرفیت آنها بیشتر باشد تعداد سینی نیز بیشتر است. جنس این سینی‌ها معمولا گالوانیزه و با رنگ الکترواستاتیک است. برای حفاظت از دستگاه و میوه ها یک لایه پلی اتیلن نسوز روی سینی‌ها کشیده می‌شود. معمولا سینی‌های میوه خشک کن‌ها به طور مشبک ساخته می‌شوند تا چیپس‌های میوه شکیل تر باشند و ظاهر خوبی داشته باشند.
ابعاد سینی‌های دستگاه میوه خشک کن معمولا 50*90 سانتی متر یا 60*80 سانتی متر است. با این ابعاد روی هر سینی تقریبا می‌توان 1 تا 2 کیلوگرم میوه قرار داد.( این مورد با ضخامت و نوع برش میوه‌ها نیز مرتبط است.)
دستگاه های خشک کن میوه در 3 نوع برقی، گازی و گازوئیلی در بازار موجود هستند. پرکاربردترین نوع آنها دستگاه میوه خشک کن گازی است. به دلیل ارزان تر بودن سوخت گاز، این نوع خشک کن میوه بسیار به صرفه است.
جنس بدنه دستگاه میوه خشک نیز مانند سینی‌های این دستگاه گالوانیزه و با رنگ الکترواستاتیک است. معمولا سازنده‌های دستگاه بنا به سفارش مشتری می‌توانند دستگاه میوه خشک کنی را با جنس تمام استیل نیز بسازند.
به طور طبیعی ابعاد دستگاه میوه خشک کن ازتباط مستقیمی با ظرفیت آن دارد. یک دستگاه میوه خشک کن با ظرفیت 40 کیلوگرم که به دستگاه میوه خشک کن تک کابین معروف است ابعادی با اندازه‌های 140*72*135 سانتی متر دارد. در ظرفیت‌های 100 تا 400 کیلوگرم ارتفاع و عرض دستگاه یکی است و فقط طول دستگاه تغییر می‌کند. ارتفاع این دستگاه‌های میوه خشک کن 230 سانتی‌متر و عرض آنها 102 سانتی‌متر است.
