در این مقاله از وب سایت پیکا با شما همراهان همیشگی به موضوع نحوه کشت و پرورش موز خواهیم پرداخت. موز میوه بسیار خوشمزه است که در مناطق گزمسیری رشد می‌کند. مرکز اولیه تنوع موز آسیای جنوب شرقی است. در ایران باغ‌های موز در استان هرمزگان در شهرستان میناب ، رودان و جاسک قرار داد. این گیاه بسیار سریع رشد می‌کند. موز شامل یک شبه ساقه کاذب است که به وسیله گروهی از لایه های متحد المرکز محکمی از غلاف برگی شکل می گیرد. همپنین این گیاه یک ریزوم زیر زمینی و یک سیستم ریشه ای فیبری دارد.
مناطق مناسب کشت و پرورش موز
موز نسبت به گیاههان دیگر مناطق گرمسیری به رطوبت نسبی هوا بیشتری نیاز دارد. بهترین رطوبت نسبی جهت رشد موز ۷۵% تا ۸۵% است، کمترین میزان رطوبت نسبی قابل تحمل برای این گیاه ۴۵% است. موز در نواحی هم سطح دریا تا ارتفاع ۱۵۰۰ متر در نواحی گرمسیری رشد خوبی دارد. وزش باد شدید باعث می‌شود برگ‌های این درخت پاره شود و درخت از ریشه دربیاید، بنابراین از کشت این گیاه در مناطق بادخیز بپرهیزید.
گیاه موز به رطوبت و نور کافی خورشید نیز نیاز دارد. جنوب بلوچستان یکی از مهمترین مناطق مستعد پرورش موز در ایران به حساب می‌آید چراکه در این منطقه نور، رطوبت و گرمای کافی به خوبی وجود دارد.
خاک مناسب درخت موز
درخت موز قادر به رشد در هر خاکی نیست و در خاک‌های قلیایی و آهکی به هیچ عنوان رشد نمی‌کند. بهترین خاکی برای رشد موز خاک هایی با حاصلخیزی و اسیدی بالا است. توجه داشته باشید که وجود کمی خاک برگ ها می تواند برای کاشت موز به رشد ان بسیار کمک می‌کند و برای آن مفید است. به طور کلی می توان گفت که خاکی با قدرت زهکشی بالا مانند خاک شنی، رسی و لومی می تواند بهترین خاک برای کاشت درخت موز باشد.
آبیاری درخت موز
می‌توان گفت گیاه موز به آبیاری متوسطی نیاز دارد. بنابراین برای آبیاری این گیاه در فصل تابستان هفته ای ۲ بار و در زمستان هم به ۱ بار آبیاری در طول هفته نیاز دارد. یکی از روش‌های تشخیص زمان آبیاری درخت موز این است که باید سطح خاک را چک کنید اگر تا ۲ سانت رطوبت داشت نباید به گیاه آب دهید، ولی اگر خشک بود نهال را آبیاری کنید. همچنین توجه داشته باشید در طول آبیاری روی برگ آن آب نپاشید.
کوددهی موز
اگر می خواهید نهال موز خود را تقویت کنید می توانید از کود هایی استفاده کنید که حاوی ترکیبات منیزیم، پتاسیم و نیتروژن می باشد . شما باید ماهی یک بار به نهال تازه این نوع کودها را بدهید. همچنین مواد معدنی باید در زمان کاشت و یا در زمان ظهور پاجوش به خاک داده شوند . ازت در دفعات و در فواصل کم به خاک داده شود.
روش‌های تکثیر موز
تکثیر موز به دو روش معمولی یا درشت تکثیری و روش ریز تکثیری یا میکرو پروپگیشن انجام می‌گیرد. تکثیر موز به طریق معمولاً بوسیله پاجوش و ریزوم انجام می گیرد( استفاده از جوانه ها، پاجوش های شمشیری، پاجوش های آبی، پاجوش های بکر و تکه های ریزوم).
کاشت گیاه موز
قبل از کاشت باید عملیات آماده سازی خاک انجام شود. خاک باید شخم خورده زیر شکن و دیسک زده شود که سطح زیر شکن تا یک متر باشد. همچنین کودهای فسفر و پتاسیم بسته به آزمایش خاک در همین موقع بایستی به زمین اضافه شود. توجه داشته باشید زمین های شیب دار باید طوری آماده شوند که از آبشویی جلوگیری شود و زهکش برای جلوگیری از باتلاقی شدن خاک ضروری است.
در هنگام کاشت فواصل مناسب درختان موز در تولید تجاری بسیار اهمیت دارد. باید فضای مناسبی برای هر درخت وجود داشته باشد تا باعث ایجاد رقابت بین درختان جهت جذب آب ، نور و مواد غذایی نشود. همپنین از رشد بیش از حد درختان نیز جلوگیری شود.
هرس موز
هرس موز باید به گونه ای باشد که پاجوش های ناخواسته را از سطح زمین قطع کند و یا اینکه قلب آن قطع کنند. معمولاً به ۱تا ۲ پاجوش اجازه داده می شود تا همراه بوته اصلی رشد کنند. میزان هرس بستگی به عواملی مثل تراکم کشت، رقم و بازار فصلی دارد و در جاهایی که نیاز به میوه موز به عنوان یک غذای اصلی مطرح باشد، هرس انجام نمی‌شود. همپنین در شرایط حاصلخیزی متوسط به یک پاجوش اجازه رشد داده می شود. گاهی نیز به گیاه اجازه می دهند تا تمام پاجوش های سالم آن رشد کنند و وقتی که ارتفاع آن ها به ۴۵ سانتی متر رسید، قوی ترین آن ها را انتخاب نموده و بقیه را قطع می کنند. پس از آن هر دو ماه یک بار پاجوش ها را قطع می کنند..
منابع:
