عامل این بیماری قارچیه به نام (Pyrenochaeta terrestris) Phoma terrestris. این بیماری زمانی قابل تشخیصه که رشد گیاه کم می‌شه و پیاز کوچک می‌مونه. برگ اولیه از وسط زرد رنگ می‌شه و رفته رفته رنگش به بنفش تغییر می‌کنه.
روند بالغ شدن سریع می‌شه و زود‌تر کنده می‌شه. پیاز بازار‌پسندیشو از دست می‌ده. ریشه‌‌های گیاه آلوده صورتی و بعد از مدتی قرمز و قهوه‌ای می‌شه. باعث می‌شه که گیاه نتونه به خوبی عناصر‌غذایی رو از خاک جذب کنه و کم کم علائم کمبود عناصر غذایی رو نشون می‌ده.
این قارچ تو خاک وجود داره و تا عمق 45 سانتی هم نفوذ می‌کنه. برای ورودش به گیاه هیچ نیازی نیست که بریدگی یا زخمی روی ریشه‌ها باشه و بدون اون‌ها می‌تونه به ریشه نفوذ کنه. بدتر از این، اینکه سال‌ها می‌تونه بدون داشتن میزبان و با تغذیه از بقایای گیاهی، زنده بمونه.
گسترش این بیماری می‌تونه با جابجا کردن خاک یا آب‌های سطحی اتفاق بیوفته. دمای 24 تا 28 درجه بهترین دما برای رشد و توسعه‌ی این بیماریه. همچنین تو فصل تابستون بیشتر شاهد این بیماری روی پیاز هستیم.
برای کنترل کردن این بیماری با رعایت کردن تناوب زراعی گندم و جو تا حد زیادی می‌تونیم موفق باشیم. تو زمین‌هایی کشت نکنیم که قبل از اون یونجه کشت شده باشه. حواسمون باشه غده‌های مادر رو بررسی کنیم تا غده‌های آلوده رو تو مزارع سالم برای تولید بذر نکاریم. تا جایی که می‌تونیم خاک رو ضدعفونی کنیم تا از آلوده نبودنش مطمئن بشیم.
کشت پشت سر هم از پیاز و گیاهان هم‌خانوادش نداشته باشیم. تا جایی که می‌تونیم بعد از برداشت پیاز، بقایای اون رو هم از زمین پاکسازی کنیم. و تو دوره‌ی کاشت و داشت محصول حواسمون باشه بسته به شرایط خاک، رطوبتش رو دائم بررسی کنیم.
عامل ایجاد این بیماری قارچ بوتریتیس هست. بیشتر زمانی به وجود میاد که رطوبت زیاد باشه و تهویه کم. اندام‌های رویشی قارچ به شکل لکه‌های سیاه و کپک خاکستری ظاهر می‌شن.
این بیماری باعث می‌شه که اول از سمت گردن پیاز شروع به نرم و له شدن می‌کنه و کم کم همه‌ی پیاز و می‌گیره. پیاز‌هایی که نرم و آبکی می‌شن و بوی بدی می‌گیرن مبتلا به بوتریتیس شدن. اگه پیاز زخمی و یا دچار صدمه فیزیکی بشه، بوتریتیس به راحتی می‌تونه بهش نفوذ کنه و آلودش کنه. این اتفاق تو فصل بهار زمانی که هوا گرم و مرطوبه بیشتر می‌افته.
پیازی که کاملا آلودست، اگه برش بزنیم، مجموعه‌ای از میسیلیوم‌های قارچی رو می‌بینیم که به رنگ خاکستری هستن. وقتی روی گردن پیاز پوسیدگی عمیق قهوه‌ای رنگ دیده بشه یا فلس های خارجیه پیاز نرم باشن، به آلوده بودن پیاز به بوتریتیس پی می‌بریم. عکس‌العمل گونه‌های مختلف این قارچ با هم فرق دارن مثلا گونه‌ی B.squamosa روی برگ‌ها سوختگی شدید ایجاد می‌کنه یا مثلا گونه B.cinerae نقاط ریز قهوه‌ای روی برگ‌ها ایجاد می‌کنه. گونه‌ی B.allii بیشتر به غده‌ها حمله می‌کنه.
این بیماری تو مزرعه، زمان برداشت، حمل و نقل و یا انبارداری می‌تونه به پیاز حمله کنه و از بینش ببره. رقم سفید پیاز از رنگ‌های دیگه‌ی پیاز بیشتر در معرض این بیماری هستن. حساسیت پیاز قرمز به این بیماری از همه‌ی رقم‌ها کمتره. دلیلشم آبدار بودن رقم سفید نسبت به بقیه‌ی رقماست. اگه قبل از کشت به موارد بهداشت خاک و بذورمون توجه کنیم امکان ابتلا به این بیماری هم مسلما کم‌تر می‌شه.
تناوب رو هم باید رعایت کنیم، به این صورت که می‌تونیم به صورت متناوب با صیفی‌جات و یا کاهو و غلات کشت کنیم. پس از اینکه برگ‌ها کاملا رسید برداشت بشه و از وارد شدن صدمه به بافت پیاز جلوگیری بشه. حواسمون باشه سه هفته قبل از برداشت، آبیاری رو قطع کنیم.)
قبل از اینکه محصول رو به انبار منتقل کنیم باید پیاز‌هارو خشک کنیم تا پوسته‌ی خارجیه پیاز کامل خشک بشه (عمدتا کشاورزان 2 تا 3 روز پیاز‌هارو زیر نور خورشید تو هوای باز، پهن می‌کنن.
سم‌پاشی با دی‌تیو‌کاربامات‌ها هم می‌تونه این بیماری رو از بین ببره ولی قبل از اون می‌تونیم با پیشگیری از بروزش جلوگیری کنیم و از ارقام مقاوم‌تر کشت کنیم.
