پیاز گیاهی یکساله یا دو ساله هست که به وسیله‌ی بذر زیاد میشه. زیستگاه اصلی و اولیه‌ی اون مشخص نیست و آنچه مسلمه در زمان‌های قدیم در قاره آسیا کشت میشده. این گیاه یکی از مهمترین سبزی‌هاییه که قسمت متورم و گوشتی انتهائیه اون مورد استفاده قرار می گیره و همین قسمت گوشتی و مطبق را پیاز می نامند.
بذر این گیاه پس از کاشت در زمین، پیازهای کوچکی تولید می کنه و سال دوم اگه این پیازهای کوچک را بکارند درشت میشه و به عنوان پیازی که تو فروشگاه‌ها می‌بینیم مورد استفاده قرار می گیره. اگه پیازهای دوساله‌ی درشت رو سال سوم هم بکارند ، بوته به گل می‌شینه و تولید بذر میکنه. البته اگه میان پیازهای کوچک سال اول پیازهای درشتری وجود داشته باشه، در همون سال دوم ممکنه تولید گل و بذر کنن.
ریشه‌های پیاز، به صورت ساده و از انتهای ساقه خارج شده و در زمین فرو میرن. قسمت بالای ریشه‌های گیاه، پیاز که همان ورقه‌های گوشتی و مطبقه گیاهه و شکل کُرَوی داره قرار گرفته. روی این ورقه‌های گوشتی یه لایه‌ی نازک تر هست که به رنگ‌های سفید ، زرد ، قرمز یا طلائی دیده می شه. سال دوم کشت از وسط بوته پیاز، ساقه گل خارج می شه و تا یک متر بلند میشه و در انتهای ساقه، گل پیاز خودشو نشون می‌ده. گل پیاز، چتری شکل و به رنگ‌های، سفید مایل به سبز، مایل به بنفش و یا ارغوانیه.
پیاز دارای خواص درمانی فوق العاده ایه که بر نقاط مختلف بدن تاثیرات زیادی داره. پیاز خام پی‌اچ مواد داخل معده را بالا می‌بره و باعث تشدید فعالیت دستگاه گوارش میشه.همچنین ترشحات معده را افزایش می‌ده و باعث زیاد شدن اشتها میشه. پیاز خاصیت آنتی بیوتیک داره و در درمان ناراحتی‌های اعصاب، درمان فشار‌خون، کاهش سرطان معده، درمان فشار‌خون و کاهش کلسترول و قند خون تاثیر بسزایی داره.
همچنین از لخته شدن خون(تجمع پلاکت‌ها) جلوگیری میکنه. پیاز گرم پخته برای محل سوختگی و جراحت التیام‌بخشه. همچنین جوشانده اون برای رفع احساس گرمای شدید موثر بوده. پیاز پخته همراه با کره هم در درمان یبوست و رفع نفخ معده بسیار موثر است.
وقتی می‌ریم خرید پیاز، چه مدل پیازی بخریم که هم ارزش غذایی بالایی داشته باشه هم از نظر موندگاری بهتر بمونه؟ وقتی وارد یه فروشگاه می‌شیم سه مدل پیاز می‌بینیم که رنگاشون فرق داره، سفید، زرد و قرمز.همه ی پیازا مناسب غذا و خام خوردن هستن ولی پیاز قرمز از همه مغزی‌تره و برای خام‌خواری و تزیین سالاد‌ها هم به خاطر رنگش آدمو بیشتر به وجد میاره. پیاز قرمز از نظر مواد معدنی، پروتئین، گلوکز و فروکتوز غنی‌تر از پیاز سفید و زرده.
همچنین قند کمتری نسبت به بقیه پیازا داره و علاوه بر این در کنترل کلسترول خون موثرتره. پیاز قرمز به رقیق شدن خون کمک میکنه و منبع مناسبی برای تامین ویتامین ث و کلسیمه. به میزان قابل توجه تری نسبت به پیاز سفید و زرد خطر ابتلا به سرطان معده، دهان، حنجره، مری و تخمدان رو کاهش می‌ده و دارای سطح بالایی از آنتی‌اکسیدان‌های کوئرستین و آنتوسیانینه.
آنتوسیانین عامل ایجاد رنگ در میوه ها و سبزیجاته که دلیل رنگ قرمز پیازهم همینه. البته که انواع پیاز خاصیت ضد سرطانی دارن ولی پیاز قرمز به خاطر حجم بالای این آنتی اکسیدان‌ها، خاصیت ضد سرطانیه بیشتری داره.
یکی از مهمترین خواص پیاز قرمز، حفظ کلسترول خون تو وضعیتیه که قلب در بدنمون سالم بمونه. یکی دیگه از موارد مثبته پیاز اسید فولیکیه که داره، چون کمبود اسید فولیک کم خونی میاره و پیاز می‌تونه منبع خوبی براش باشه. پیاز قرمز و سفید هر دو از نظر کالری، کم‌کالری هستن و می‌تونن به ما تو رژیمای لاغریمون کمک کنن. پیاز قرمز ۲ درصد از نیاز روزانه بدن به آهن، همچنین نیاز بدن به کلسیم رو تامین میکنه.
بعد از تموم موارد مفیدی که از پیاز قرمز گفتم باید اضافه کنم که نسبت به انواع پیاز، زمان طولانی‌تری می‌تونیم پیاز قرمز رو نگه داریم. پس از این به بعد، اولویتمون برای خرید پیاز، نوع قرمزش باشه.
برای نگهداری طولانی مدت پیاز نیازه که دما و رطوبت ثابت نگه داشته بشه. رطوبت نسبی استاندارد مورد نیاز 50 تا 65 درصده و در کنار اون نیاز به هوادهی و تازه کردن هوا به صورت مداوم هم هست.طی دو ماه اول در شرایط مساعد ریشه وساقه تولید نمی‌شه اما پس از این مدت نیاز به دقت بیشتری داره. رشد ریشه در نتیجه ی رطوبت بالا و رشد ساقه به دلیل حرارت بالا اتفاق می‌افته. دمای 2 تا 4 درجه بهترین دمای جلوگیریه پیاز از جوانه‌زنیه (بدترین دما برای نگهداری پیاز در دمای 10 تا 20 درجه است).
همچنین شاخص تندی پیاز ( اسید پیروویک) ارتباط مستقیم با دمای انبار و مقدار آب موجود در بافت‌های پیاز داره. خشک بودن پوست خارجیه پیاز نقش مهمی در زمان نگهداری پیاز داره. در صورت مرطوب بودن بخش خارجی پیاز باید به اون زمان داد تا خشک بشه. مصرف بیش از حد کود ازته هم در طول نگهداری پیاز نقش زیادی داره. در صورتی که در مراحل داشت محصول از کود‌ها مخصوصا کود ازته به صورت بی رویه استفاده بشه، پس از برداشت مدت زمان کمتری می‌توان پیاز رو نگهداری کرد.
برای انبار کردن پیاز تو سردخانه و نگهداری اون با بالاترین کیفیت و کمترین هدر‌رفت آب باید به نکاتی توجه کرد. در مرحله‌ی اول هنگام انتقال پیاز از مزرعه به سمت سردخانه دمای پیاز باید به تدریج کاهش پیدا کنه تا دچار تعریق روی پوسته‌ی خارجی نشه. قبل از انتقال هر نوع محصولی به سالن‌های سردخانه، تمام سطوح سالن باید ضدعفونی بشه تا از ایجاد هرگونه قارچ یا باکتری روی محصول جلوگیری بشه. پیاز را در مرحله ای که کاملا رسیده هست باید برداشت کنن (زمانی که 25 درصد بوته ها شروع به زرد شدن و ساقه ها شروع به افتادن کردن).
نکته‌ی مهم اینه که برای انبارداری بهتره 12 تا 25 میلی‌متر از اندام‌هوایی رو روی پیاز باقی بزاریم تا از ورود عوامل بیماری‌زا جلوگیری کنیم. دمای سردخانه برای نگه داری پیاز بین 0 تا 4 درجه می‌تونه متغیر باشه. همچنین رطوبت نسبی بین 55 تا 65 درصد، رطوبت مناسبیه.
نوع بسته‌بندی پیاز در سردخانه از نظر تهویه بین پیازها بسیار مهمه ( بهترین بسته‌بندی توری و مشبک پلاستیکیه که تهویه مناسبی داره و بازه). پایه‌هایی که زیر بسته‌ها تو سردخانه قرار می‌گیره باید 15 سانتی‌متر از سطح زمین بالاتر قرار گرفته باشه. سالن سردخانه تا حد امکان باید تاریک بمونه تا پیاز دچار تنش جوانه‌زنی نشه.
