در این مقاله از وب سایت پیکا با شماهمراهان همیشگی به موضوع مراحل کشت برنج در ایران می‌پردازیم. برنج یکی از غذاهای محبوب در تمام دنیا و همین طور کشور ما ایران است. این محصول در نواحی شمالی ایران و استان خوزستان کشت می‌شود. در ادامه این مقاله شرایط و مراحل کاشت برنج را شرح خواهیم داد.
دمای مناسب کشت برنج
برنج از محصولات مناطق گرمسیر است و در جاهایی رشد می‌کند که میانگین هوا بین ۲۰ تا ۲۷ درجه باشد. باید توجه داشت که پایین بودن دما در اوایل کشت یا آبیاری مزرعه با آب سرد موجب می‌شود که زمان رسیدن دانه‌ها به تاخیر بیفتد، بالا بودن دما نیز موجب کاهش تعداد سنبلچه‌های بارور و وزن دانه‌ها می‌شود. همچنین اگر درجه هوا از ۱۵ درجه کمتر شود جوانه زنی در آن رخ نمی‌دهد.
نور مناسب کشت برنج
یکی از عوامل تاثیرگذتر در رشد برنج نور است. شدت نور در اوایل کشت عامل محدود کننده‌ای برای رشد برنج به حساب می‌آید. ولی با نزدیک شدن به زمان تشکیل خوشه ، رقابت برای جذب نور بین بوته‌ها افزایش می‌یابد و نیاز به نور در آن افزایش پیدا می‌کند.
رطوبت مناسب کشت برنج
مناسب‌ترین رطوبت برای گلدهی برنج رطوبتی بین ۷۰ تا ۸۰ درصد است. اگر رطوبت کمتر از ۴۰% باشد گل دهی در این گیاه رخ نمی‌دهد. همچنین عواملی مثل وزش باد و ریزش باران و تگرگ ، در زمان گلدهی برای برنج آسیب زا است و بارندگی در هنگام برداشت محصول هم عملیات مربوط به خشک شدن محصول را کند می‌کند. می‌توان گفت گیاه برنج آب دوست است ولی آبزی نیست، چرا که ریشه گیاهان آبزی نمی‌توانند تارهای کشنده و ریشه‌های فرعی تولید کند. اما ریشه برنج هم تار کشنده و هم ریشه فرعی دارد.
آبیاری برنج
نیاز برنج به آب نسبت به سایر غلات بیشتر است. می‌توان گفت ۸۰% آب مورد نیاز محصول برنج تولید شده در جهان در نقاط استوایی، از آب باران تامین می‌شود . ۲۰% باقی مانده نیز از آب رودخانه و چاه استفاده می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که اگر دمای آب کمتر از ۱۹ درجه باشد روند رسیدن دانه کند می‌شود همچنین اگر این دما از ۳۰ درجه بیشتر باشد، گسترش ریشه و عملکرد این گیاه به دلیل کمبود اکسیژن موجود در آب کم می‌شود و بازدهی برنج کاهش می‌یابد.
خاک مناسب کشت برنج
کاشت برنج اگر آب مورد نیاز آن تامین باشد در تمام خاک‌ها امکان پذیر است. باید توجه داشت مقدار آب مصرفی در خاکهای سبک بیشتر از خاکهای سنگین است.
مناسب‌ترین خاک برای کاشت برنج ، خاک رسی با لایه غیر قابل نفوذ در عمق ۵۰ تا ۱۵۰ سانتیمتری است. همچنین بهتر است این خاک دارای مقدار زیادی مواد آلی باشد. این گیاه نسبت به شوری خاک و شوری آب مقاوم است. در صورتی که آب کافی برای شستشوی نمک خاک وجود داشته باشد، می‌توان از برنج برای اصلاح خاکهای شور استفاده کرد.
کاشت برنج چگونه است؟
کاشت برنج به دو روش کاشت مستقیم و کاشت نشا انجام می‌گیرد. در کاشت مستقیم بذر را مستقیما داخل خاک آماده می‌کارند. در کاشت نشا بذر خیس شده را در خزانه می‌کارند و پس از آن بوته یا نشای بدست آمده برای کاشت برنج را به زمین اصلی مزرعه منتقل می‌کنند.
کود مناسب برنج
برنج مانند نسبت به نیتروژن واکنش خوبی نشان می‌دهد و می‌تواند نیتروژن را به صورت آمونیوم و نیترات جذب کند. همچنین کودهای فسفردار می‌تواند رشد ریشه و مقاومت گیاه برنج را در برابر بیماری بیبشتر کند. کودهای پتاسیم‌دار نیز انتقال مواد فتوسنتزی از برگ به اعضای دیگر گیاه بویژه دانه را افزایش می‌دهد.
برداشت برنج
زمان برداشت باید با توجه به دما باشد. برداشت این محصول از مرداد و شهریور شروع می‌شود و تا اواخر آبان و اوایل آذر ادامه دارد. در زمان برداشت برنج، باید ۸۰ درصد دانه‌های غلافدار واقع زرد شده باشد همچنین دانه‌های آن سخت شده باشند.
در بیشتر کشورها از جمله ایران ، برداشت محصول را به وسیله داس انجام می‌شود. پس از برداشت خوشه‌های بریده را دسته می‌کنند تا خشک شود.
منابع:
