در این مقاله از وبسایت پیکا با شما عزیزان، به این سوال پاسخ خواهیم داد که چگونه مزرعه خود را آبیاری کنیم؟ زمان آبیاری برای گیاهان در بخش کشاورزی و باغبانی بسیار اهمیت دارد. چرا که اگر به موقع به گیاه آب نرسد باعث بروز خسارت و از بین رفتن محصولات می‌شود. زمان آبیاری مزارع کشاورزی با یکدیگر فرق دارد و به نوع محصول کشت شده بسیار بستگی دارد. کمبود رطوبت یکی از عوامل پژمردن و خشک شدن گیاه در فصل تابستان به حساب می‌آید. باید توچه داشت که مقاومت گیاه در برابر کمبود آب نسبی است و رابطه مستقیمی با نوع و خصوصیات گیاه شما دارد. در ادامه نکات مهم درباره زمان آبیاری به شما خواهیم گفت.
مقاومت گیاهان نسبت به آبیاری
برخی از انواع گیاهان و محصولات کشاورزی نسبت به کم آبی مقاومت زیادی دارند. بعضی درختانی وجود دارن که تا یک سال هم می‌توانند بدون آب زندگی کنند. همچنین برخی دیگر از گیاهان با چند ساعت بی‌آبی ممکن است آسیب جدی ببینند.
در کشاورزی باید به این نکته توجه داشت که درختان نسبت به گیاهان با ریشه های سطحی زمان بیشتری را می‌توانند بدون آب دوام بیاورند.
در ادامه به معرفی محصولاتی خواهیم پرداخت که به آب بیشتری نیاز دارند:
کدو، گوجه فرنگی، بادمجان که از زمان گل دهی به بعد به خصوص زمانی که محصول می دهند نیاز به آبیاری زیادی دارند.
نخود فرنگی و دانه‌های خوراکی مثل آن و ذرت از زمان گل دهی به بعد به آبیاری زیاد نیاز دارند.
نهال‌ها، درختچه‌ها، بوته‌ها و گیاهان رونده نیز نسبت به گیاهان دیگر به ابیاری بیشتری نیاز دارند.
برخی از سبزیجات برگ دار ممکن است به خاطر کمبود آب زودتر از زمان خود شروع به گلدهی و تولید دانه کنند.
نکات مهم در تایین زمان آبیاری مزارع
دور آبیاری معمولا ۵ الی ۱۲ روز بیشتر نیست و در این فاصله کم نباید هیچ نقطه ای از مزرعه کشاورزی با کمبود آب روبه رو شود. برای احتیاط لازم در آبیاری به موقع آخرین قطعه بهتر است، آبیاری را زودتر از زمان مقرر انجام دهید.
در آبیاری مزارع بارندگی کم را نباید به حساب آورد. معمولا در این نوع باراندگی‌ها، آب باران فوری از طریق برگها و خاک های سطحی جذب می‌شود. می‌توان گفت این باران ها به مصرف گیاه نمی‌رسند ولی برای گیاهانی که در آب و هوای و مناطق بسیار خشک رشد می‌کنند، اثرات غیرمستقیم خوبی می‌تواند داشته باشد. همچنین اگر بارندگی شدید و از حدی بیشتر باشد، آب آن در اثر نفوذ عمقی و یا جریان سطحی هدر می‌رود.
کشاورزان باید به نیاز آبی گیاه در دوره های بحرانی توجه خاصی داشته باشند. دوره بحرانی در گونه‌های مختلف گیاهی متفاوت است. به طور مثال برای غلات دوره گل دادن و یا تشکیل جوانه‌ها دوره بحرانی به حساب می‌آید و در درختان میوه دوهره بحرانی، بزرگ شدن میوه‌ها است.
سیستم آبیاری مناسب
اگر شما یک سیستم ابیاری نوین و خوب در مزرعه کشاورزی تهیه کنید می‌توانید هم در مصرف آب صرفه‌جویی کنید و هم به موقع و منظم به محصولات خود آب کافی را برسانید. توجه کنید که برای همه مزارع نمی‌توان از یک سیستم واحد استفاده کرد و با توجه به شرایط هر مزرعه و منطقه و عوامل موثر، باید بهترین گزینه را برای آبیاری انتخاب کنید.
مراحل طراحی یک سیستم آبیاری مناسب
نمونه گیری و آزمایش آب:
کیفیت آب یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر کشت و زراعت است. از همین روی برای انتخاب یک سیستم آبیاری، بررسی کیفیت منبع آب مورد استفاده برای کشاورزی بسیار مهم است. بنابراین درباره تایید کیفیت منبع آب مورد استفاده در مزرعه و کشاورزی باید اطلاعات داشت.
بررسی کمیت آب:
کمیت آب میزان کشت، میزان سرمایه مورد نیاز، ظرفیت سیستم آبیاری را مشخص می‌کند. میزان و چگونگی دسترسی به این منابع در مزارع کشاورزی بسیار مهم و ضروری است.
تعیین الگوی کشت:
کشاورزان باید با توجه به شرایط منطقه، محصولات قابل کشت شده در منطقه، شرایط کشت، ادوات در دسترس، کیفیت و کمیت آب، الگوی کشت مورد نظر خود را مشخص کنند. می‌توان پس از مشخص کردن الگوی کشت سیستم آبیاری مناسب را انتخاب کرد.
بررسی شرایط جوی:
نکته مهم دیگر در انتخاب سیستم آبیاری مناسب در مزارع شرایط آب و هوایی است. به طور مثال در مناطق گرم آبیاری از طریق باران بسیار کم است و علکرد محصول از این روش آبیاری پایین می‌آید.
نمونه گیری و آزمایش خاک:
نمونه گیری و آزمایش خاک عناصر غذایی موجود در خاک که در امر کوددهی مهم است را تایین می‌کند. همچنین این آزمایش‌ها بافت و نفوذ پذیری خاک از این طریق مشخص می‌شود. معمولا در خاک‌های با بافت سنگین آبیاری کم فشار مناسب است و در خاک‌های سبک استفاده از یک سیستم آبیاری با تنظیم عمق مناسب است.
بررسی شیب زمین:
به طور کلی آبیاری سطحییا کم فشار در مزارعی با شیب زیاد، بسیار سخت است و راندمان کمی دارد. با استفاده از یک سیستم آبیاری مناسب در زمین شیب دار راندمان آبیاری افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین در این نوع زمین‌ها می‌توان مزارع را تراس بندی کرد.
بررسی دسترسی به انرژی:
اگر شما به انرژی دسترسی محدود داشته باشید باید قبل از اجرای سیستم آبیاری به فکر فراهم کردن تجهیزات باشید و شرایط دسترسی به منبعی مثل برق را فراهم آورید.
منابع:
